Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Δευτέρα 3 Ιανουαρίου 2022

Πρωτοχρονιάτικες Ευχές με art nouveau κάρτες της Ethel Larcombe και το ποίημα "Ευχή" της Μαρίας Πολυδούρη

 Ευχές για τη Νέα Χρονιά

   Σκέφτομαι ότι μάλλον ανεπαίσθητη θλίψη μου προκαλούσε η χαρούμενη "εορταστική" ατμόσφαιρα της περιόδου Χριστούγεννα-Φώτα. Ποτέ δεν μου ταίριαζαν, από ιδιοσυγκρασία, οι συναναστροφές λόγω Γιορτών και οι πανηγυρικές εκδηλώσεις...

   Ωστόσο,  ας προσπαθήσουμε να δούμε με αισιοδοξία τη Νέα Χρονιά και ας επιχειρήσουμε να διασκευάσουμε την όποια θλίψη που μπορεί να αισθανόμαστε αυτές τις Ημέρες των Γιορτών με κάποιες παλιές κάρτες-εικόνες "art nouveau" της Βρετανής εικονογράφου "Ethel Larcombe" (1876-1940) και με το ποίημα "η ευχή μου" της γνωστής μας ποιήτριας Μαρίας Πολυδούρη (1902-1930). Πιστεύω ότι θα άρεζαν στην αισθαντική ποιήτρια οι εικόνες της Ethel Larcombe.

  Το έργο της εικονογράφου Ethel Larcombe (1876-1940) είναι μία πρόσφατη "ανακάλυψή" χάρη στο Διαδίκτυο. Ξεκινώ από τη ρομαντική κάρτα με Πρωτοχρονιάτικες ευχές. "New Year Greetings" ("Χαιρετισμοί για το Νέο Έτος") διαβάζουμε στην εικόνα-κάρτα της Ethel Larcombe. Mία γυναικεία αιθέρια νεραϊδένια μορφή  εύχεται για το Νέο Έτος, σκορπίζοντας τα τριαντάφυλλα που έχει στην αγκαλιά της... Και στον υπότιτλο της εικόνας διατυπώνεται η ευχή "Μακάρι η ευτυχία να στρώσει με λουλούδια τη διαδρομή στο νέο έτος".

Ethel Larcombe (1876-1940), Ευχές για το Νέο Έτος. Αρχές του 20ού αιώνα. 

Η Ethel Larcombe κινήθηκε στον κύκλο της Σχολής της Γλασκώβης και του κινήματος διακόσμησης  Arts and Crafts (Tέχνες και Χειροτεχνίες) του οποίου κύριος εκπρόσωπος θεωρείται ο William Morris, ενώ επηρεάστηκε και από την ατμόσφαιρα των έργων των Προραφαηλιτών ζωγράφων. Οι "art nouveau" εικόνες της διακόσμησαν βιβλία και περιοδικά, ενώ επίσης φιλοτέχνησε εξώφυλλα βιβλίων και δημιούργησε τις διαφημίσεις εταιριών διακόσμησης του κινήματος "Arts and Crafts" (Για το κίνημα "Arts and Crafts", βλ. Μία εισαγωγή στο κίνημα "Arts and Crafts". Victoria and Albert Museum")


Ethel Larcombe, Άγρια τριαντάφυλλα.

Oι εικόνες της Ethel Larcombe  με νεράιδες, πριγκίπισσες, νεαρές γυναίκες και κορίτσια να περιβάλλονται με λουλούδια μου θύμισαν το ανέκδοτο ποίημα της Μαρίας Πολυδούρη 
"η ευχή μου"

Μαρία Πολυδούρη, η ευχή μου 

Αφιερωμένο στην Τίλλα Μπαλή

Τώρα ποὺ ὅλοι σοῦ στέλνουνε ὁλόθερμες εὐχὲς
ὁ δρόμος μπρὸς σ᾿ ἀνοίγεται μὲ ἄνθη στολισμένος
Σὲ συνοδεύουν τἄσματα τὰ γέλοια κ᾿ οἱ χαρές
κι ὁ δρόμος Σου μοσχοβολᾶ μὲ ρόδο ποὖν σπαρμένος

Τώρα ποὺ τὰ πουλάκια ἀκόμα μὲ λαχτάρα
Χίλιες εὐχὲς σοῦ στέλνουν μ᾿ ὁλόγλυκεια φωνή
πρόσεξε καὶ στ᾿ ἀγέρι νὰ δῆς μὲ τί γλυκάδα
σοῦ ψιθυρίζει πάντα τὴν ἰδικὴ μ᾿ Εὐχή

Τὸ ξεύρω πὼς γιὰ Σένα
εἶναι μικρὴ πλασμένη
ἂν τούτοις πίστευσέ με
ἀπὸ καρδιᾶς βγαλμένη

«Μὲ χίλια ροδοπέταλα
Σὲ ραίνω λατρευτή μου
Σοῦ εὔχομαι χρυσὴ ζωή»
αὐτὴ εἶναι ἡ Εὐχή μου.

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Φιλολογική Πρωτοχρονιά" (1964).

Ethel Larcombe, Nεαρή κοπέλα που μαζεύει λουλούδια σε καλάθι.

Ethel Larcombe, Νεαρή γυναίκα με μπονέ.

Ethel Larcombe, Το σονέτο, γύρω στα 1910.

Ethel Larcombe, Ωραία μου Κυρία, γύρω στα 1910.

Ethel Larcombe, μία μινιατούρα σε art nouveau στυλ. Ca 1910.

Ethel Larcombe, Κοπέλα σε art nouveau στυλ. Γύρω στα 1906.

Ethel Lancombe, Δύο κοριτσάκια παρακολουθούν πεταλούδες. Γύρω στα 1908.

Ethel Larcombe, Φεγγαρόφως.

Ethel Larcombe, Πορτραίτο κοπέλας. Γύρω στα 1911.


Εξώφυλλα της Ethel Larcombe για τον εκδοτικό οίκο  Blackie & Son Ltd. 


Εξώφυλλα της Ethel Larcombe για τον εκδοτικό οίκο  Blackie & Son Ltd. 



Ethel Larcombe, Eξώφυλλο Βιβλίου με τριαντάφυλλα σε στυλ της Σχολής της Γλασκώβης.


Ethel Larcombe, Νεαρή γυναίκα με κρίνα. Γύρω στα 1910.

Ethel Larcombe, Γιρλάντες με μαργαρίτες.


Ανέκδοτα ποιήματα της Μαρίας Πολυδούρη

Εthel Larcombe, Eυχές για το Νέο Έτος

Ethel Larcombe, Άγρια τριαντάφυλλα

Ethel Larcombe (1876-1940)

Ethel Larcombe, νεαρή κοπέλα που μαζεύει λουλούδια σε καλάθι

Ethel Larcombe, To σονέτο

Εthel Larcombe, μινιατούρα art nouveau

Εthel Larcombe, Eξώφυλλο βιβλίου

Ethel Larcombe, κοπέλα σε art nouveau στυλ.

Ethel Lancombe, Eξώφυλλα βιβλίου