Το βιβλίο σε πίνακες του.John Lavery και ένα ποίημα του Κώστα Ουράνη για τα βιβλία.
Στα τέλη του 19ου αιώνα-αρχές του 20ού και στην περίοδο του Μεσοπολέμου, για τις δεσποινίδες και τις κυρίες των ανωτέρων κοινωνικών τάξεων η ανάγνωση βιβλίων ήταν μία ενασχόληση της καθημερινής "ρουτίνας". Πολλοί ζωγράφοι απεικόνιζαν στιγμιότυπα γυναικών με βιβλία... Είναι πάμπολλοι οι πίνακες με θέμα την ανάγνωση βιβλίων από κορίτσια, κοπέλες, ώριμες και γηραιές κυρίες. Και είναι αδυναμία μου η αναζήτηση αυτών των έργων και ο εμπλουτισμός της συλλογής μου. Δεν ξέρω τι περιέχουν τα βιβλία που κρατούν και διαβάζουν οι αναγνώστριες των εικόνων (υποθέτω ρομαντικά μυθιστορήματα και ποιήματα), δεν είμαι σίγουρη ότι πράγματι αγαπούν την ανάγνωση και τα βιβλία, ότι απολαμβάνουν το διάβασμα... Μπορεί το βιβλίο να είναι μόνο ένα αξεσουάρ... Μπορεί, όμως, για κάποιες από αυτές, να ήταν ο μόνος τρόπος διαφυγής, η μόνη διέξοδος από το προκαθορισμένο πλαίσιο μίας ζωής για την οποία άλλοι αποφάσιζαν, το μόνο μέσο για να "ταξιδέψουν" μακριά και να γνωρίσουν άλλους τόπους και άλλους κόσμους...
Το βλέμμα των ζωγράφων ελκύεται από την έκφραση των γυναικών που "ταξιδεύουν" στις σελίδες ενός βιβλίου και στους φανταστικούς "τόπους" των ηρώων της αφήγησης (εμφανώς πολύ λιγότεροι είναι τα έργα ζωγραφικής που απεικονίζουν άνδρες να διαβάζουν).
Γιατί, το διάβασμα ενός βιβλίου είναι ένα "ταξίδι" φαντασίας. "Ας ανοίξουμε τα βιβλία μας και ας ταξιδέψουμε...", έλεγε μία φιλόλογός μου, όταν μας δίδασκε λογοτεχνία.
Γιατί με τα βιβλία "ταξιδεύουμε"...Το βιβλίο είναι "ταξίδι"...
Ας ταξιδέψουμε, λοιπόν, με πίνακες του Ιρλανδού John Lavery (1856-1941) και με το ποίημα του Κώστα Ουράνη "Τα βιβλία".
Γιατί, το διάβασμα ενός βιβλίου είναι ένα "ταξίδι" φαντασίας. "Ας ανοίξουμε τα βιβλία μας και ας ταξιδέψουμε...", έλεγε μία φιλόλογός μου, όταν μας δίδασκε λογοτεχνία.
Γιατί με τα βιβλία "ταξιδεύουμε"...Το βιβλίο είναι "ταξίδι"...
Ας ταξιδέψουμε, λοιπόν, με πίνακες του Ιρλανδού John Lavery (1856-1941) και με το ποίημα του Κώστα Ουράνη "Τα βιβλία".
John Lavery, Η Δεσποινίς Auras διαβάζει το κόκκινο βιβλίο, 1900. Πινακοθήκη του Pym. Λονδίνο. Ένα κόκκινο βιβλιαράκι είναι το επίκεντρο του ενδιαφέροντος της αισθαντικής δεσποινίδας Auras. Ένα εξαιρετικό πορτρέτο, δείγμα της άριστης τεχνικής του Lavery στην προσωπογραφία.
Κώστας Ουράνης, Τα βιβλία
Με τους παλιούς και σκοτεινούς μάγους (όπου μπορούσαν,
με φίλτρα, σολομωνικές και με την αλχημεία,
να ξέρουνε το κάθε τί, να 'ναι παντού οπού θέλουν,
να κάνουνε τ' αδύνατα) — μοιάζουνε τα Βιβλία.
Κάθε που πιω απ’ τα φίλτρα τους και μπω στη συντροφιά τους,
του Χρόνου και της Έκτασης οι νόμοι σταματάνε,
υψώνουμαι έξω απ’ τη Ζωή για μπαίνω μέσα σ' όλα
κ' οι Αιώνες απ’ τα μάτια μου τα εκστατικά περνάνε.
Μπορώ να παίρνω την ψυχή ανθρώπων πεθαμένων
και την πικρή τους ή λαμπρή να ξαναζώ ιστορία,
κάνω δική μου των λαών την άπειρη σοφία
κι όταν σαλεύει μέσα μου της αλλαγής ο πόθος,
όπως του Γκαίτε οι μάγισσες κ' εγώ, καβαλλικεύω
ένα Βιβλίο — και στον πλατύ τον κόσμο ταξιδεύω.
Κώστας Ουράνης, Ποιήματα, εκδόσεις "Εστία", Αθήνα 2009, σ. 227.
John Lavery, Η πράσινη αιώρα. 1910. Ιδιωτική Συλλογή. Ξαπλωμένη μπρούμυτα στην αιώρα του κήπου, περιβαλλόμενη από βαθύ πράσινο, βυθίζεται στο μαγικό κόσμο της ανάγνωσης...
John Lavery, Alice, 1919. Μουσείο Ulster. Eθνικά Μουσεία Βορ. Ιρλανδίας. Σ' ένα σκοτεινό δωμάτιο...διαβάζει με προσήλωση... Οι λευκές σελίδες του βιβλίου και το λευκό πουκάμισο του κοριτσιού γίνονται πηγή φωτός για τη εικόνα.
John Lavery (1856-1941), Γυναίκα με κόκκινο φόρεμα διαβάζει μπροστά σε πισίνα. 1936. Κομψότατη και μυστηριώδης, έχει γυρίσει την πλάτη στο κοινό...και διαβάζει το βιβλίο της... Ένας υπέροχος πίνακας που φωτίζεται από το θερμό χρώμα του φορέματος.
John Lavery (1856-1941), Η Λέιντι Simon . Μουσείο Τέχνης της Τάξης του Αγίου Αντωνίου. Mία αριστοκρατική κυρία κάθεται στην πολυθρόνα. Κρατά ένα βιβλίο και μας κοιτάζει χαμογελαστή. Ένα ακόμα εξαιρετικό πορτρέτο μίας γυναίκας με βιβλίο.
Όνειρο αγάπης (Σε βρίσκω στα βιβλία)
ΑπάντησηΔιαγραφήΣε βρίσκω στα βιβλία που δε γράφτηκαν,
μες στα τραγούδια που δεν άκουσα.
Σε βρίσκω και σε παλιές εικόνες που εχάθηκαν,
σε ό,τι έφυγε και δεν γυρίζει πίσω.
Σε βρίσκω στο όνειρο αγάπης μακρινής,
στο όνομα το ακριβό που δεν το λέμε.
Στον πυρετό κάποιας αρρώστιας σκοτεινής,
στα πάθη που ντρεπόμαστε και κλαίμε.
Αγγελική Ελευθερίου
Σε βρίσκω στα βιβλία - Αλίκη Καγιαλόγλου
https://www.youtube.com/watch?v=uNhlGXm0mHo
Ωραίο! Καλή εβδομάδα με καλές αναγνώσεις και πολλά "αναγνωστικά ταξίδια"!
ΑπάντησηΔιαγραφή