Ένα ποίημα της Κικής Δημουλά για τις Κυριακές του Απρίλη και πίνακες του William Henry Margetson.

Κική Δημουλά, οι λυπημένες φράσεις

Πρώτη Κυριακή του Απρίλη σήμερα. Η Άνοιξη έχει έρθει για τα καλά και εισέρχεται παντού, διεισδύει μέσα μας και αναταράσσει το σώμα και την ψυχή μας. Ο Απρίλης είναι η καρδιά της Άνοιξης, μίας εποχής "σκληρής" και σχεδόν μοιραίας, γιατί μας φέρνει αντιμέτωπους με την Αναγέννηση της φύσης, την επίγνωση του κύκλου της ζωής και την αδυναμία των ανθρώπων να σταματήσουν τη ροή του χρόνου και την αμετάκλητη πορεία προς τη λήξη, προς το τέλος. Για αυτό, θυμήθηκα το ποίημα της Κικής Δημουλά "οι λυπημένες φράσεις" που αναφέρεται σε μία Κυριακή του Απριλίου.

  Το ποιητικό υποκείμενο περιγράφει με ρεαλιστικές αλλά και ταυτόχρονα λυρικές εικόνες τη μονοτονία μιας Ανοιξιάτικης Κυριακής, μίας Κυριακής του Απριλίου. Μιλά με "λυπημένες φράσεις", γιατί αισθάνεται μοναξιά και θλίψη, αισθήματα που γίνονται πιο έντονα και δυνατά σε μία Ανοιξιάτικη Κυριακή. Το ποίημα συνοδεύεται με "λουλουδιασμένους" ανοιξιάτικους πίνακες του Άγγλου ζωγράφου William Henry Margetson (1861-1940) που απεικονίζει όμορφες και αιθέριες γυναικείες μορφές σε στιγμές της καθημερινότητας.

William Henry Margetson (1861-1940), Στην πόρτα του αγροτικού σπιτιού. Γύρω στα 1900.

William Henry Margetson (1861-1940), Η νέα ημέρα.

William Henry Margetson (1861-1940), Προάγγελοι της Άνοιξης. 1911.

Μὲ ἡμέρα ἀρχίζει ἡ ἑβδομάδα,

μὲ ἡμέρα τελειώνει.

Κι ἡ Κυριακή, κόμπος σφιχτὸς

νὰ μὴ λυθοῦν οἱ ἑβδομάδες.

Ἔρχεται πάντα ἀπὸ τὸ ἴδιο Σαββατόβραδο

καὶ φέρνει λίγο ὕπνο παραπάνω τὸ πρωὶ

καὶ τὸ θεό, ὅσο τὸν δίνουν οἱ ὀρθρινὲς καμπάνες.

Λίγο νὰ σταθεῖς στ᾿ ἀνοιχτὰ παράθυρα

καὶ νὰ κοντοσταθεῖς σ᾿ αὐτὰ ποὺ δὲν συμβαίνουν,

περνάει ἡ ὥρα.

Δημοτικὰ τραγούδια ἀπ᾿ τὰ παράθυρα

ποιὰ γυναῖ- ποιὰ γυναῖ- ποιὰ γυναῖκα θὰ σὲ πάρει,

σιγὰ-σιγὰ ἡ Κυριακὴ μεσουρανεῖ

σὰν τρομαγμένη ἀπορία.

William Henry Margetson (1861-1940), Γυναίκα σε ανοιξιάτικο τοπίο. 1924.

William Henry Margetson (1861-1940), Γυναίκα της Εδουαρδινής εποχής με πανσέδες.

Στὶς γειτονιὲς

περνᾶνε γύφτισσες νὰ πῶ τὸ ριζικό σου,

ποιὰ γυναῖ- ποιὰ γυναῖ- ποιὰ γυναῖκα θὰ σὲ πάρει,

δημοτικὰ τραγούδια ἀπ᾿ τὰ παράθυρα, ριζικά.

Πιὸ πέρα κάποιο ντέφι, ἕν᾿ ἀρκουδάκι

δεῖξε πῶς βάζουν πούδρα τὰ κορίτσια

στὸν καθρέφτη, πῶς γδύνεται ἡ Μονρόε...

Μὴ γελᾷς. Βρέθηκε κάποτε νεκρὴ ἡ Μονρόε.

Μὲ πράγματα ποὺ δὲν ἀντέχουν μὴ γελᾷς.

Ἄχ, οἱ λυπημένες φράσεις, οἱ λυπημένες λέξεις,

πῶς μοιάζουν στοὺς τυφλοὺς ὀργανοπαῖχτες

στοὺς δρόμους τοὺς ἐμπορικούς, τὶς Κυριακές.

William Henry Margetson (1861-1940), Πρωινή βόλτα.

William Henry Margetson (1861-1940), Άνοιξη.

Νὰ εἴχαμε μίαν ἄνοιξη.

Μὴ γελᾷς.

Μὲ πράγματα ποὺ δὲν ὑπάρχουν μὴ γελᾷς.

Ἂς λένε τὰ πουλιὰ κι οἱ μυρωδιὲς στὰ πλάγια

πῶς εἶναι Ἀπρίλης.

Τὸ λένε τὰ πουλιὰ κι οἱ ἔρωτες τῶν ἄλλων.

Ἐμένα μ᾿ ἐξαπατοῦνε οἱ θεοὶ

κάθε ποὺ ἀλλάζει ὁ καιρός,

κάθε ποὺ δὲν ἀλλάζει.

Μὴ γελᾷς.

Ἔαρ δὲν γίνεται

μὲ ρίμες

ἥλιοι-Ἀπρίλιοι,

ἥλιοι-Ἀπρίλιοι,

ὁμοιοκατάληκτες στιγμές,

χρόνος χρωμάτων,

στρέμματα φωτός,

χαμομηλιῶν ἀνυπομονησία νὰ μυρίσουν.

Δημοτικὰ τραγούδια ἀπ᾿ τὰ παράθυρα

ποιὰ γυναῖ- ποιὰ γυναῖ- ποιὰ γυναῖκα θὰ σὲ πάρει,

καὶ ὅλα τ᾿ ἄλλα τρόποι

γιὰ νὰ πεθαίνουνε ἀνώδυνα τὰ ἡμερολόγια.

Τὴν Κυριακὴ τραβάει σὲ μάκρος

τῶν τραγουδιῶν ἡ ἀγωνία

ποιὰ γυναῖ- ποιὰ γυναῖ-

Ἄχ, οἱ λυπημένες φράσεις, οἱ λυπημένες λέξεις,

στοὺς δρόμους τοὺς ἐμπορικούς,

τὶς Κυριακὲς τὶς ἀνοιξιάτικες.

William Henry Margetson (1861-1940), Ποτίζοντας τους νάρκισους.

William Henry Margetson (1861-1940), Ποτίζοντας τα λουλούδια.

William Henry Margetson (1861-1940),  Tαχτοποιώντας λουλούδια. Γύρω στα 1920.

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/kikh_dhmoyla/1971_to_ligo_toy_kosmoy.htm#ΟΙ_ΛΥΠΗΜΕΝΕΣ_ΦΡΑΣΕΙΣ
https://en.wikipedia.org/wiki/William_Henry_Margetson
http://www.artnet.com/artists/william-henry-margetson/past-auction-results
http://www.the-athenaeum.org/art/list.php?m=a&s=tu&aid=2782