Άννα Αγγελοπούλου: Η άνοιξη στην ποίηση. Τέλλος Άγρας, Άνοιξη περαστικιά

Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.

Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...

Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;

Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...

Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.

Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!

Σάββατο 17 Μαΐου 2014

Η άνοιξη στην ποίηση. Τέλλος Άγρας, Άνοιξη περαστικιά

Τέλλος Άγρας, Άνοιξη περαστικιά

Βρισκόμαστε στα μέσα του Μαΐου και καθώς η άνοιξη περνά, θυμήθηκα ένα ποίημα του Τέλλου Άγρα (1899-1944), φιλολογικό ψευδώνυμο του Ευάγγελου Ιωάννου. Ευγένεια, ευαισθησία, τόνος μελαγχολίας και διάθεση ονείρου, χαρακτηρίζουν τη γλυκύτατη ποίηση του Τέλλου Άγρα που σπούδασε νομικά, αλλά αφοσιώθηκε στη λογοτεχνία, ενώ εργαζόταν για πολλά χρόνια στην Εθνική Βιβλιοθήκη.

Να χαιρόμαστε ό,τι ωραίο μας προσφέρεται, χωρίς να λυπόμαστε που φεύγει, προτείνει το ποίημα του Τέλλου Άγρα. Στην προκειμένη περίπτωση να χαιρόμαστε ό,τι μας προσφέρει η Άνοιξη, που όμως είναι "περαστικιά", και κάποια στιγμή θα φύγει...για να ξανάρθει, ελπίζω.

Η Άνοιξη, περαστικιά

απ' το σπίτι,

έσυρε μια χαρακιά

στο φεγγίτη.

Χάραξε κλωνιά πλεχτά

σα γαϊτάνι,

και τα φύλλα τα δετά

σε στεφάνι

και τ' αγέρι όταν περνά

στα κοτσάνια,

κάνουν όλα ταπεινά,

μια μετάνοια.

Πέρασε απ' τις γνωστικές

τις κοπέλες

κι άνθισαν ποδιές λευκές

και κορδέλες.

Άγιασε τα χώματα

μ' άγια μύρα

κι είν' ευκές τα χρώματα,

γύρα γύρα.

Πήγε κι απ' την εξοχή,

κι απ' το ρέμα,

κι όλοι οι φράκτες, οι φτωχοί,

τρέχουν αίμα.

Τώρα, ο δρόμος της μακριά

θα τη βγάλει,

κει που βρέχει τη στεριά

τ' ακρογιάλι,

στα νερά τα χαμηλά,

κούφια, λίγα,

για να βγάλει μια λιλά,

μια ίσα ρίγα.

Άδειασε κι εδώ κι εκεί

τόσα δώρα

και σα μοίρα στοργική

φεύγει τώρα

-στην καλή της ώρα!

Από τη συλλογή Καθημερινές.

...Ας δούμε και κάποιους ανοιξιάτικους πίνακες του Waterhouse, που μου θύμισε το ποίημα του Άγρα.

J. W. Waterhouse, Καλές γειτόνισσες. 1885.

Μια ανοιξιάτικη γλυκιά ημέρα οι καλές γειτόνισσες συζητούν για την καθημερινότητά τους, πάνω από το φράκτη που χωρίζει τις αυλές τους. Οι δύο έχουν απλώσει τα ρούχα στην αυλή και η μία, ξαπλωμένη αναπαυτικά, πλέκει, ενώ δίπλα της το κοριτσάκι παίζει.