Άννα Αγγελοπούλου: Η Μαρία Μαγδαληνή στους Προραφαηλίτες ζωγράφους. Πίνακες του D. G. Rossetti και του Fr. Sandys

Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.

Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...

Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;

Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...

Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.

Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!

Πέμπτη 17 Απριλίου 2014

Η Μαρία Μαγδαληνή στους Προραφαηλίτες ζωγράφους. Πίνακες του D. G. Rossetti και του Fr. Sandys

Η Μαρία Μαγδαληνή στους Προραφαηλίτες ζωγράφους

H μορφή της Μαρίας Μαγδαληνής ως αμαρτωλής γυναίκας που αρνήθηκε τον πρότερο βίο, για να βρεθεί δίπλα στον Χριστό γοήτευσε τους Προραφαηλίτες ζωγράφους. Πιο συγκεκριμένα, ο Dante Gabriel Rossetti, ένα από τα ηγετικά στελέχη της Προραφαηλιτικής Αδελφότητας στο Λονδίνο, ζωγραφίζει το 1857 έναν πίνακα με θέμα τη Μαρία Μαγδαληνή σε αντίλογο με έναν πίνακά του της ίδιας εποχής που έχει θέμα τη Μαρία Ναζαρηνή.

Η Μαρία Μαγδαληνή παρουσίαζεται ως μια αέρινη ανοιξιάτικη γυναικεία μορφή να εξέρχεται από το σπίτι, κρατώντας στα χέρια της ένα αγγείο με μύρα. Στα ξανθιά μακριά μαλλιά της φορά ένα στεφάνι με λουλούδια, ενώ η γέφυρα όπου περπατά είναι στολισμένη με πράσινες περικοκλάδες. Η ατμόσφαιρα είναι ανοιξιάτικα εορταστική. Με το μυροφόρο αγγείο, προφανώς, γίνεται αναφορά στις Μυροφόρες Γυναίκες που συνόδευαν με αφοσίωση τον Χριστό, ενώ τα μακριά λυτά μαλλιά θυμίζουν τη σκηνή που η νεαρή γυναίκα σκουπίζει τα πόδια του Ιησού με τα μαλλιά της.

D. G. Rossetti, Η Μαρία Μαγδαληνή εξέρχεται από το σπίτι εορτάζουσα. 1857. Πινακοθήκη Tate. Λονδίνο.

Ο πίνακας Μαρία η Μαγδαληνή βρίσκεται σε αντίλογο με τον πίνακα του ίδιου δημιουργού Μαρία η Ναζαρηνή. Στην ανοιξιάτικη εξοχή μια νεαρή γυναίκα, με αυστηρό πράσινο φόρεμα, που συμβολίζει την πίστη και την ελπίδα, και έχοντας μακριά μαλλιά που τα σκεπάζει ένα μαντήλι, φροντίζει ένα ανθισμένο, το οποίο είναι κρίνος. Ο συμβολισμός της αγνότητας, που υποδηλώνεται από τον κρίνο, αλλά και από το φωτοστεφανωμένο λευκό περιστέρι (σύμβολο του Αγ. Πνεύματος) που ίπταται πάνω από το λουλούδι, είναι προφανής. Η Παρθένος Μαρία αντιπαραβάλλεται με την "ελεύθερη" Μαρία Μαγδαληνή.

D. G. Rossetti, Μαρία η Ναζαρηνή. 1857. Πινακοθήκη Tate. Λονδίνο.

D. G. Rossetti, Μαρία η Maγδαληνή στη θύρα του Σίμωνα του Φαρισαίου. 1858. Μουσείο Fitzwilliam.

Υπάρχουν και δύο χαρακτικά του Rossetti με θέμα τη Μαρία Μαγδαληνή.

D. G. Rossetti, Μαρία η Maγδαληνή στη θύρα του Σίμωνα του Φαρισαίου. 1858. Μουσείa του Birmingham.

Ο παρακάτω πίνακας του Rossetti είναι ένα από τις εμβληματικές προσωπογραφίες του, με αρχετυπικές μορφές γυναικών που συναντάμε στους Προραφαηλίτες ζωγράφους. Μαλλιά πλούσια και λυτά, έντονο μυστηριώδες και ονειροπόλο βλέμμα! Γυναικείες παρουσίες από ένα μαγικό ονειρικό κόσμο που πάντα περιβάλλονται από άνθη, σύμβολα της ματαιότητας και του εφήμερου της ομορφιάς και της επίγειας ζωής.