Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Κυριακή 6 Απριλίου 2014

Χαϊκού της Άνοιξης με πίνακες του Hiroshige

Χαϊκού για την Άνοιξη με πίνακες του Hiroshige

    Ας αισθανθούμε την άνοιξη μέσα από τον υπαινικτικό λυρισμό των γιαπωνέζικων χαϊκών.  Το απέριττο, το φευγαλέο της στιγμής, το εφήμερο και ταυτόχρονα διαχρονικό της μοναχικής πορείας του ανθρώπου μέσα στον αέναο κύκλο των εποχών της φύσης (Άνοιξη, Καλοκαίρι, Φθινόπωρο και Χειμώνας) εκφράζεται αριστοτεχνικά με την απέριττη λιτότητα  των γιαπωνέζικων χαϊκού. Οι Ιάπωνες δημιουργοί των χαϊκού "ζωγραφίζουν" σε 17 συλλαβές που κατανέμονται σε τρεις στίχους (5/7/5) εικόνες από τη φύση των τεσσάρων εποχών που υπαινίσσονται αισθήματα.   
  …Και επειδή βρισκόμαστε στην Άνοιξη, ιδού μερικά χαϊκού της Άνοιξης από γνωστούς Ιάπωνες δημιουργούς του 17ου, 18ου και 19ου αιώνα, όπως ο Basho, o Buson, o Issa, κ.ά. Οι στίχοι των χαϊκού συνοδεύονται από ζωγραφιές του Ιάπωνα ζωγράφου Utagawa Hiroshige (1797-1858), που ζωγράφιζε κυρίως τοπία.


Άνοιξη
ο λόφος χωρίς όνομα
χαμένος στην ομίχλη.
Basho

Στα όψιμα άνθη της κερασιάς
η άνοιξη που φεύγει
κοντοστέκεται.
Busοn

Utagawa Hiroshige, Ανθισμένες κερασιές στη Yoshiwara. 1845. Μουσείο Edo. Τόκυο.

Όμορφος χαρταετός
σηκώθηκε
από την καλύβα του ζητιάνου
Issa

Utagawa Hiroshige, Πέταγμα χαρταετού στο Κasumigaseki. 1842. 

Πάνω από τη θάλασσα
ο ήλιος βασιλεύει
στο δίχτυ της ομίχλης
Buson

Κάτω από την ανοιξιάτικη βροχή
ένα κορίτσι
χασμουριέται
Issa

Utagawa Hiroshige, Κερασιές στη βροχή. Μουσείο Edo Tόκυο.


Aπόβραδο άνοιξης
σε ποιον ν' ανήκει
το εγκαταλειμμένο κάρο;
Buson

To άνθος της καμέλιας
που πήγαινε να πέσει
παγιδεύτηκε στα φύλλα.
Shona

Όλη τη νύχτα ο ήχος 
από τα άνθη της καμέλιας 
που πέφτουν.
Rango

Utagawa Hiroshige, Καμέλια και ωδικό πουλί στο θάμνο. 1842.

Aχ χελιδόνι του απόβραδου
η καρδιά μου 
φοβισμένη για το αύριο.
Issa

To φεγγάρι πάει δυτικά
ο ίσκιος των λουλουδιών
τραβιέται ανατολικά.
Buson

Tα άνθη έπεσαν
η σκέψη
γαλήνεψε
Koju-ni

Utagawa Hiroshige, Νυχτερινή ανθισμένη κερασιά. 1830. Μητροπολιτικό Μουσείο Ν. Υόρκης.


βλ.  Χαϊκού (μετάφραση Χρήστος Καφτεράνης, Ηλίας Γκούμας), εκδ. Μάτι, Κατερίνη 2002.


http://www.wikipaintings.org/en/hiroshige




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου