Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Παρασκευή 15 Ιουλίου 2016

Η ελεγεία των λουλουδιών. Ένα ποίημα του Κ. Καβάφη για τα καλοκαιρινά λουλούδια

Κ. Καβάφης, Η ελεγεία των λουλουδιών

   Είναι ένα από τα ποιήματα του Καβάφη που αιφνιδιάζει τον αναγνώστη. Ανήκει στα Αποκηρυγμένα. 

P. Aug. Renoir, Ανάμεσα στα τριαντάφυλλα. 1882. Ιδιωτική Συλλογή.

Όσα λουλούδια υπάρχουν, το καλοκαίρι ανθίζουν
        Κι’ απ’ όλα τα λουλούδια του κάμπου φαίνεται
        η νεότης πιο ωραία. Aλλά μαραίνεται
        γρήγορα, και σαν πάει δεν ξαναγένεται·
η πασχαλι[αίς] με της δροσιάς τα δάκρυα την ραντίζουν.

Όσα λουλούδια υπάρχουν, το καλοκαίρι ανθίζουν.
        Aλλά τα ίδια μάτια δεν τα κυττάζουνε.
        Και άλλα χέρια σ’ άλλα στήθεια τα βάζουνε.
        Έρχοντ’ οι ίδιοι μήνες, πλην ξένοι μοιάζουνε·
τα πρόσωπα αλλάξαν και δεν τ’ αναγνωρίζουν.


Όσα λουλούδια υπάρχουν,το καλοκαίρι ανθίζουν.
        Aλλά με την χαρά μας πάντα δεν μένουνε.
        Aυτά οπού ευφραίνουν, αυτά πικραίνουνε·
        κ’ επάνω εις τους τάφους, που κλαίμε, βγαίνουνε,
καθώς τους γελαστούς μας τους κάμπους χρωματίζουν.


Cl. Monet, H Cammille Monet (η πρώτη σύζυγος του ζωγράφου) στο παράθυρο. 1873. Ιδιωτική Συλλογή.

P. Aug. Renoir, Καλοκαιρινό τοπίο. 1875. Ιδιωτική Συλλογή.

Πάλ’ ήλθε καλοκαίρι κ’ οι κάμποι όλοι ανθίζουν.
        Aλλ’ απ’ το παραθύρι δύσκολα φθάνεται.
        Και το υαλί μικραίνει-μικραίνει, χάνεται.
        Το πονεμένο μάτι θολώνει, πιάνεται.
Βαρυά τα κουρασμένα πόδια, δεν μας στηρίζουν.

Για μας δεν είναι φέτος που οι κάμποι όλοι ανθίζουν.
        Λησμονημένου Aυγούστου κρίνοι μάς στέφουνε,
        τ’ αλλοτεινά μας χρόνια γοργά επιστρέφουνε,
        σκιαίς αγαπημέναις γλυκά μάς γνέφουνε
και την φτωχή μας την καρδιά γλυκά αποκοιμίζουν. 



 Cl. Monet, Στον κήπο. 1895. 

http://www.snhell.gr/anthology/content.asp?id=167&author_id=60 http://www.the-athenaeum.org/art/detail.php?ID=102441
http://www.wikiart.org/en/claude-monet/camille-monet-at-the-window-argentuile
http://www.wikiart.org/en/pierre-auguste-renoir/summer-landscape-1875

4 σχόλια:

  1. Εδώ ο αιφνιδιασμός είναι ακόμα μεγαλύτερος, δε νομίζετε;


    Τεχνητά Άνθη

    Δεν θέλω τους αληθινούς ναρκίσσους — μηδέ κρίνοι
    μ’ αρέσουν, μηδέ ρόδ’ αληθινά.
    Τους τετριμμένους, τους κοινούς κήπους κοσμούν. Με δίνει
    η σάρκα των πικρία, κούρασι, κι οδύνη —
    τα κάλλη των βαρυούμαι τα φθαρτά.

    Δώστε με άνθη τεχνητά — οι δόξες του τσινιού και του μετάλλου —
    που δεν μαραίνονται και δεν σαπίζουν, με μορφές που δεν γερνούν.
    Άνθη των εξαισίων κήπων ενός τόπου άλλου,
    που Θεωρίες, και Pυθμοί, και Γνώσεις κατοικούν.

    Άνθη αγαπώ από υαλί ή από χρυσό πλασμένα,
    της Τέχνης της πιστής δώρα πιστά·
    με χρώματ’ απ’ τα φυσικά πιο εύμορφα βαμμένα,
    και με σεντέφι και με σμάλτο δουλευμένα,
    με φύλλα και κλωνάρια ιδανικά.

    Παίρνουν την χάρι των από σοφή κι αγνότατη Καλαισθησία·
    μέσα στα χώματα δεν φύτρωσαν και μες στες λάσπες ρυπαρά.
    Εάν δεν έχουν άρωμα, θα χύσουμ’ ευωδία,
    θα κάψουμ’ εμπροστά των μύρα αισθηματικά.

    Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ (Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Είναι ένα πραγματικά ανατρεπτικό ποίημα και το αγαπώ πολύ. Η απόλυτη άρνηση της φύσης και η αποθέωση-εξιδανίκευση της "Τέχνης" και της αισθητικής. Με την Τέχνη ο Καβάφης θέλει να υπερβεί την πραγματικότητα. "...με χρώματ' απ' τα φυσικά πιο εύμορφα βαμμένα...με φύλλα και κλωνάρια ιδανικά". Καλό καλοκαιρινό Σαββατοκύριακο!

      Διαγραφή
  2. Διάβασα ποιήματα του Καβάφη που δεν ήξερα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Η ποίηση του Καβάφη έχει πολλές "άγνωστες" πτυχές. Στην ιστοσελίδα του Σπουδαστηρίου του Νέου Ελληνισμού είναι αναρτημένα Τα "Κρυμμένα" και τα "Αποκηρυγμένα" ποιήματα του Καβάφη. Πρόκειται για ποιήματα που δεν δημοσιεύτηκαν πριν το θάνατό του. Χαίρομαι για την επικοινωνία...και εύχομαι Καλό Καλοκαίρι!

      Διαγραφή