Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2016

Ο Χειμώνας στην ποίηση και τη ζωγραφική. Χειμωνιάτικος έρωτας

Ηilda Doolittle,  Χειμωνιάτικος Έρωτας 
   Είναι ένα απόσπασμα της Αμερικανίδας ποιήτριας και πεζογράφου H.D. (υπέγραφε με τα αρχικά του ονόματός της) Hilda Doolittle (1886-1961) από το υπέροχο ποιητικό της έργο "Χειμωνιάτικος Έρωτας" (“Winter Love (Espérance) January 3 – April 15, 1959)” . ...και διαβάζοντάς το σκέφτηκα αμέσως τα χειμωνιάτικα γυναικεία πορτρέτα του Ιταλού ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Giuseppe de Nittis. Μία γυναίκα μόνη σε χειμωνιάτικα τοπία να σκέφτεται την απουσία του ερωτικού εσύ...
Giuseppe de Nittis (1846-1884), Χειμωνιάτικη σκηνή. 1880. Gallery De Nittis. Barletta.


Υπήρξαμε, λοιπόν, μαζί
κι ας μη σε σκέφτηκα 
για δέκα χρόνια·


Giuseppe de Nittis (1846-1884), Γυναίκα στη χειμωνιάτικη λίμνη. 1879.

Όχι, όχι – εγώ γι’ αυτήν ποτέ δεν άκουσα,
αλλά θυμάμαι την καμπύλη απ’ το αγιόκλημα
επάνω σ’ έναν παλιό τοίχο, θυμάμαι

το αγιόκλημα σαν το ’δα
ή έμοιαζε να το ’βλεπα
για πρώτη μου φορά,

ήτανε το χωνάκι του μακρύτερο, πιο άσπρο—
τι εννοώ;
“δάγκωσε μόνο τον βλαστό

και ρούφηξε το μέλι,”
μια παιδική μου συντροφιά ή μια γριά μεγάλη
μου ’μαθαν να ρουφώ το μέλι

από τ’ αγιόκλημα·
τι είναι η σπηλιά της Καλυψώς;
αυτή είν’ η σπηλιά σου, η περιπέτειά σου·

πώς θα μπορούσα εγώ, ποτέ, ξανά να ερωτευτώ;
επανάληψη, επανάληψη, Αχιλλεύς, Πάρις, Μενέλαος;
έχεις ωστόσο δίκιο, έχεις δίκιο,

υπάρχει κάτι ξεχασμένο πίσω,
ο πρώτος πόθος ο ανικανοποίητος—
η πρώτη η φορά, εκείνο το φιλί το πρώτο,

οι άγριες πέτρες ενός τοίχου,
το άρωμα απ’ τ’ αγιόκλημα, οι μέλισσες,
και το πώς δε θα ερωτευόμουν παρά τη φωνή,

Giuseppe de Nittis (1846-1884), Χειμερινός περίπατος. 1879.


που με καλούσε ανάμεσ’ απ’ τα βάτα
και την τζίβα απ’ τ’ αρμυρίκια
κι απ΄ το σκληρό αμμόχορτο,

Ελένη, Ελένη, γύρνα σπίτι·
υπήρξε μια Ελένη πριν να υπάρξει ο Πόλεμος,
ποιος όμως την θυμάται;

Giuseppe de Nittis (1846-1884), Χειμερινή σκηνή. 1875.

 Giuseppe de Nittis (1846-1884). Χειμωνιάτικη ημέρα. 1882. Gallery De Nittis. Barletta.

http://www.intellectum.org/2016/12/15/flora-translata-hilda-doolittle/ (βλ.  για το απόσπασμα του ποιήματος, Σοφία Γιοβάνογλου μετάφραση)

https://en.wikipedia.org/wiki/H.D. (για τη Hilda Doolittle)

2 σχόλια:

  1. Πολύ ωραίο το ποίημα που συνοδεύει τους πίνακες. Δεν το ήξερα, ούτε τη Hilda Doolittle ήξερα.


    Απολογία εραστή

    Για να μη σε χάσω καλή μου
    για να μη χάσω αυτόν τον ήλιο
    τα βουνά και τα ποτάμια,
    για να μη χάσω αυτά τα μάτια τα τυφλά της μπόρας
    αυτά τα μάτια του παιδιού που φωσφορίζουνε το μέλλον
    —για να μη χάσω τη ζωή και το τραγούδι μου
    προτίμησα τον θάνατο...

    Μάρκος Μέσκος, Πριν από τον θάνατο (1958)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ...και εγώ τυχαία την ανακάλυψα. Ανήκε στον κύκλο των εικονιστών ποιητών και του Έζρα Πάουντ. Ιδιαίτερη περίπτωση! Φυσικά, όπως πάντα, υπέροχο το ποίημα του Μέσκου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή