Η θάλασσα στην ποίηση. Δύο ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου
Πάμπολλες, αμέτρητες είναι οι αναφορές για τη θάλασσα που συναντάμε στην ποίηση, Επιλέγω δύο ποιήματα από την περίοδο ωριμότητας του Γιάννη Ρίτσου, από το ποιητικό έργο "Τα αρνητικά της σιωπής" που έγραψε το καλοκαίρι του 1987 στο Καρλόβασι της Σάμου.
Γιάννης Ρίτσος, Υπολογισμένη αναβολή
Ωραία που βγαίνει το πλοίο απ' το λιμάνι. Ρόδινος ο κα-
πνός του
μες στη χρυσόσκονη του δειλινού. Λοιπόν,
όσες φορές κι αν σε αρνήθηκαν ή κι αν αρνήθηκες,
ένα άσπρο σπίτι πάνω στο λόφο ζητάει τη ματιά σου,
ένα παιδί βρέχει τα πόδια του στη θάλασσα χαμογελώντας,
ένα πουλί τη νύχτα τραγουδάει και για σένα.
Λοιπόν, ας αναβάλουμε και πάλι˙ ας ενθρονίσουμε
αυτή τη μικρή πεταλούδα στο ραγισμένο τζάμι.
Καρλόβασι, 29. VI. 87.
K. Παρθένης, Το λιμάνι της Καλαμάτας. 1911. Εθνική Πινακοθήκη.
Μιχάλης Οικονόμου (1888-1933), Σπίτι. Ιδιωτική Συλλογή.
Κ. Παρθένης, Τοπίο. 1917. Εθνική Πινακοθήκη.
Μιχάλης Οικονόμου (1888-1933), Στη βάρκα. Ιδιωτική Συλλογή.
Γιάννης Ρίτσος, Λίγη αφέλεια
Ήσυχες μέρες με πολλά δέντρα.
Σου πάει αυτό το αεράκι γύρω στα χείλη σου.
Σου πάει αυτό το λουλούδι που κοιτάζεις.
Ώστε δεν είναι ψέμα η θάλασσα, το λιόγερμα
κι η βάρκα αυτή που πλέει στο δειλινό ροδώνα
έχοντας για μοναδικό της επιβάτη
ένα κορίτσι και μια λυπημένη κιθάρα.
Άσε με να τραβήξω εγώ τα κουπιά
σα να τραβώ δυο ξεχασμένες πορφυρές ακτίνες.
Καρλόβασι, 29. VI. 87.
P. A. Renoir, Βαρκάδα. 1877. Ιδιωτική Συλλογή.
Είχαμε τον κήπο μας στην άκρη της θάλασσας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑπ’ τα παράθυρα γλυστρούσε ο ουρανός
κ’ η μητέρα καθισμένη
στο χαμηλό σκαμνί
κεντούσε τους αγρούς της άνοιξης
με τ’ ανοιχτά κατώφλια των άσπρων σπιτιών
με τα όνειρα των πελαργών στην αχυρένια στέγη
γραμμένη στη γλαυκή διαφάνεια.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
ΥΓ. Οι ρίζες του παππού μου από την πλευρά του μπαμπά μου είναι από το Καρλόβασι.
Τη μία και μοναδική φορά που κατάφερα να πάω στη Σάμο το 2004, πέρα από τις τρομερές συμπτώσεις, όπου όλα συνωμοτούσαν να συναντήσω κάποια πρόσωπα χαμένα στην αχλύ της παιδικής μου ηλικίας, συνέβη να επισκεφτούμε κάποιους γνωστούς που έμεναν δίπλα στο σπίτι του Ρίτσου. Όταν λέμε δίπλα, εννοούμε να τους χωρίζει ένας τοίχος. Λοιπόν, ήταν το σπίτι, πίσω του ο (μεγάλος) κήπος, μετά ο (κεντρικός) δρόμος και στη συνέχεια η θάλασσα. Δηλαδή, αυτό που διαβάζουμε στο ποίημα, ήταν η πραγματικότητα του Ρίτσου.
Ο κήπος έμπαινε στη θάλασσα, όπως λέει ο Ελύτης. Κυριολεκτικά, στην περίπτωση του Ρίτσου.
Τι υπέροχη εμπειρία!...να διαπιστώνεις ότι ο "μαγικός" κόσμος ενός ποιήματος, αυτό που φαίνεται ότι είναι όνειρο, υπάρχει στην πραγματικότητα.
Διαγραφή