Άννα Αγγελοπούλου: Ο Συμβολισμός στην ποίηση: ποιήματα του Κ. Χατζόπουλου

Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.

Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...

Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;

Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...

Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.

Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!

Σάββατο 10 Μαρτίου 2012

Ο Συμβολισμός στην ποίηση: ποιήματα του Κ. Χατζόπουλου

Κ. Χατζόπουλος, Συντρίμια το καράβι των ονείρων

Ο ποιητής Κωνσταντίνος Χατζόπουλος (1868-1920) θεωρείται ως ένας από τους κυριότερους εισηγητές του συμβολισμού στη Νεοελληνική ποίηση. Στοιχεία του συμβολισμού είναι εμφανή σ' όλο το έργο του, αλλά κυρίως στη δεύτερη ποιητική του συλλογή με τον τίτλο Τα ελεγεία και τα ειδύλλια (1898) και την τέταρτη με τον τίτλο Βραδινοί Θρύλοι (1920).
Παραθέτω τους πρώτους 28 στίχους από το αφιερωμένο στον Παύλο Νιρβάνα απόσπασμα που προέρχεται από την ποιητική συλλογή Τα ελεγεία και τα ειδύλλια.

Συντρίμια το καράβι των ονείρων

και σκόρπια τάρμενα...

και συ μακρυάθε πέρα,

πέρα απ' τη θάλασσα,

καλείς με ακόμα, ακόμα με προσμένεις.

Ω του καημού βασίλισσα

και μάγισσα του ονείρου!

Κ' αφρίζει, αφρίζει η θάλασσα,

βογγάει ο βοριάς τριγύρου·

και συ στο βράχο ορθή,

στου έρμου γιαλού το βράχο πέρα,

καλείς με ακόμα, ακόμα με προσμένεις.

Συντρίμια το καράβι των ονείρων

και σκόρπια τάρμενα·

και κράζουνε θλιμένα οι γλάροι γύρω,

και σέρνονται βαρειά τα σύγνεφα, και πίσω

το δάσος μαύρο απλώνεται, και πέρα

πέρα αφρίζει η θάλασσα, και γύρου

βογγάει ο βοριάς τριγύρου,

ω του καημού βασίλισσα

και μάγισσα του ονείρου!

Συντρίμμια το καράβι των ονείρων

και σκόρπια τάρμενα·

και συ στο βράχο ορθή,

αιώνια ορθή,

καλείς με ακόμα, ακόμα με προσμένεις.

Ω του καημού βασίλισσα

και μάγισσα του ονείρου!

...

Από την ποιητική συλλογή Τα ελεγεία και τα ειδύλλια.

Βλ. Κ. Χατζόπουλου, Τα ποιήματα, επιμέλεια-εισαγωγή Γιώργος Βελούδης, Νεοελληνική Βιβλιοθήκη -Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, Αθήνα 1992, σ.179-180.