Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Κυριακή 20 Ιανουαρίου 2013

Μανόλης Αναγνωστάκης: ποιήματα για την ποίηση

Ποιήματα για την ποίηση

    Είναι ποιήματα για την ποίηση από έναν πράγματι κορυφαίο ποιητή της νεότερης και σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας, του Μανόλη Αναγνωστάκη (Θεσσαλονίκη 1925-Aθήνα 2005). Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς και υπήρξε ένας μαχόμενος ποιητής και άνθρωπος που αγωνίστηκε, φυλακίστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο για τις ιδέες του.

 Μανόλης Αναγνωστάκης (1925-2005).

    Mπορεί η ποίηση ή γενικά η τέχνη να αλλάξει τον κόσμο; να τον κάνει καλύτερο; Μάλλον αφελές ή απλοϊκό το ερώτημα; Σκέφτομαι τι θα μπορούσε να απαντήσει σήμερα ο Αναγνωστάκης, τι θα μπορούσε να πει σε μία συζήτηση περί ποιήσεως. Αν και νομίζω ότι μάλλον έχει δώσει τις απαντήσεις του μέσα από τα ποιήματά του.


Mανόλη Αναγνωστάκη, Ποιητική


-Προδίδετε πάλι τὴν Ποίηση, θὰ μοῦ πεῖς,


Τὴν ἱερότερη ἐκδήλωση τοῦ Ἀνθρώπου


Τὴ χρησιμοποιεῖτε πάλι ὡς μέσον, ὑποζύγιον


Τῶν σκοτεινῶν ἐπιδιώξεών σας

Ἐν πλήρει γνώσει τῆς ζημιᾶς ποὺ προκαλεῖτε

Μὲ τὸ παράδειγμά σας στοὺς νεωτέρους.

-Τὸ τί δὲν πρόδωσες ἐσὺ νὰ μοῦ πεῖς

Ἐσὺ κι οἱ ὅμοιοί σου, χρόνια καὶ χρόνια,

Ἕνα πρὸς ἕνα τὰ ὑπάρχοντά σας ξεπουλώντας

Στὶς διεθνεῖς ἀγορὲς καὶ τὰ λαϊκὰ παζάρια

Καὶ μείνατε χωρὶς μάτια γιὰ νὰ βλέπετε, χωρὶς ἀφτιὰ

Ν᾿ ἀκοῦτε, μὲ σφραγισμένα στόματα καὶ δὲ μιλᾶτε.

Γιὰ ποιὰ ἀνθρώπινα ἱερὰ μᾶς ἐγκαλεῖτε;

Ξέρω: κηρύγματα καὶ ρητορεῖες πάλι, θὰ πεῖς.
Ἔ ναὶ λοιπόν! Κηρύγματα καὶ ρητορεῖες.
Σὰν πρόκες πρέπει νὰ καρφώνονται οἱ λέξεις
Νὰ μὴν τὶς παίρνει ὁ ἄνεμος

Μανόλη Αναγνωστάκη, Οἱ στίχοι αὐτοί

Οἱ στίχοι αὐτοὶ μπορεῖ καὶ νά ῾ναι οἱ τελευταῖοι
οἱ τελευταῖοι στοὺς τελευταίους ποὺ θὰ γραφτοῦν
Γιατί οἱ μελλούμενοι ποιητὲς δὲ ζοῦνε πιὰ
αὐτοὶ ποὺ θὰ μιλούσανε πεθάναν ὅλοι νέοι
Τὰ θλιβερὰ τραγούδια τους γενήκανε πουλιὰ
σὲ κάποιον ἄλλον οὐρανὸ ποὺ λάμπει ξένος ἥλιος
Γενῆκαν ἄγριοι ποταμοὶ καὶ τρέχουνε στὴ θάλασσα
καὶ τὰ νερά τους δὲν μπορεῖς νὰ ξεχωρίσεις
Στὰ θλιβερὰ τραγούδια τους φύτρωσε ἕνας λωτὸς
νὰ γεννηθοῦμε στὸ χυμό του ἐμεῖς πιὸ νέοι.


Η Πρώτη Μεταπολεμική Γενιά της ποίησης, στην οποία ανήκει και ο Μανόλης  Αναγνωστάκης, χαρακτηρίστηκε ως "ποίηση της ήττας", γιατί πολλοί δημιουργοί της πέρασαν από την αισιοδοξία και την πίστη στο κομμουνιστικό όραμα στην απογοήτευση από τη διάψευση των προσδοκιών τους.
                          Μανόλη Αναγνωστάκη, Επίλογος

     Κι ὄχι αὐταπάτες προπαντός
Τὸ πολὺ πολὺ νὰ τοὺς ἐκλάβεις σὰ δυὸ θαμποὺς
προβολεῖς μὲς στὴν ὁμίχλη
Σὰν ἕνα δελτάριο σὲ φίλους ποὺ λείπουν
μὲ τὴ μοναδικὴ λέξη: ζῶ.

«Γιατὶ» ὅπως πολὺ σωστὰ εἶπε κάποτε κι ὁ φίλος μου ὁ Τίτος,
«κανένας στίχος σήμερα δὲν κινητοποιεῖ τὶς μᾶζες
κανένας στίχος σήμερα δὲν ἀνατρέπει καθεστῶτα.»

Ἔστω.
Ἀνάπηρος, δεῖξε τὰ χέρια σου. Κρῖνε γιὰ νὰ κριθεῖς.


http://www.sansimera.gr/biographies/174 http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=102
http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/manolhs_anagnwstakhs_poems.htm

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου