Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Τετάρτη 2 Μαρτίου 2016

O μήνας Μάρτιος στα art nouveau ημερολόγια του Eugène Grasset και του Alphonse Mucha

Ο μήνας Μάρτιος. Εικόνες "art nouveau" στα ημερολόγια
του Eugène Grasset και του Alphonse Mucha

   Ήλθε ο Μάρτιος, ο πρώτος μήνας της Άνοιξης. Δύο εικόνες "art nouveau" για τον μήνα Μάρτιο, από δύο γνωστούς εικονογράφους, του Eugène Grasset και του Alphonse Mucha.
  Στο ημερολόγιο του Eugène Grasset  για το έτος 1896 βλέπουμε μία νεαρή γυναίκα να ασχολείται με τον κήπο. Το ημερολόγιο αυτό, όπως έχουμε παρουσιάσει σε προηγούμενη ανάρτηση, έφερε ως τίτλο "Η ωραία κηπουρός" και απεικονίζει για κάθε μήνα τη νεαρή γυναίκα να ασχολείται με εργασίες κηπουρικής. Η εικόνα της φύσης στον κήπο, όπως και το ντύσιμο της κοπέλας, αλλάζει ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στο μήνα κάθε εποχής.

Eugène Grasset, H ωραία κηπουρός. Ο μήνας Μάρτιος. Ημερολόγιο του 1896. 
Alphonse Mucha, Aπό τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο στο Μάρτιο. Αφίσα ημερολογίου του 1898.

3 σχόλια:

  1. ΜΑΡΤΙΟΣ

    Ροδίζ' η πρώτη του Μάρτη μέρα,
    Και στο παιδάκι της η μητέρα
    Γελώντας πάει:
    "Με μάρτη έρχομαι το λαιμό σου
    Να στεφανώσω. Σαν άγγελός σου
    Θα σε φυλάει.

    "Από χρυσάφι, προτού να φέξει,
    Με τι φροντίδα τον έχω πλέξει
    Για σε, χρυσό μου!
    Με κάθε χρώμα τον έχω ντύσει,
    Ουράνιο τόξο, που θα στολίσει
    Τον ουρανό μου.

    "Αρχίζει ο ήλιος σαν πρώτα πάλι
    Να τρέχει ελεύθερος στην αγκάλη
    Γαλάζιου αιθέρα.
    Λιώνουν τα χιόνια, κι όσ' απομένουν
    Άσχημα νέφη, κι αυτά μορφαίνουν
    Μέρα τη μέρα.

    "Αρχίζει ο ήλιος σαν πρώτα πάλι
    Να ξετρυπώνει αγάλι αγάλι
    Τα λουλουδάκια
    Δειλά κρυμμένα μέσα στο χώμα.
    Κι ύστερ' απ' τ' άνθη, φροντίζει ακόμα
    Για τα παιδάκια.

    "Κι όποιο παιδάκι με μάρτη βλέπει,
    Χρυσή στα χρόνια τ' απλώνει σκέπη,
    Το καμαρώνει.
    Γιατί του Μάρτη η αλυσίδα
    Μάνας χεράκι, μάνας φροντίδα
    Του φανερώνει.

    "Και όποιο πάλι το ιδεί να τρέχει
    Δίχως στεφάνι Μαρτιού να έχει,
    Δεν τ' αγαπάει.
    Κακό παλιόπαιδο το νομίζει,
    Ακούς, παιδί μου; και το μαυρίζει
    Και τ' αρρωστάει.

    "Μα το δικό σου σαν αντικρύσει
    Λαμπρό στολίδι, θα σ' αγαπήσει
    Όσο κανένα.
    Κι η ίδια ακτίνα του θα σε φιλήσει
    Το πιο ωραίο που θα γεννήσει
    Άνθος, κι εσένα!

    "Ο Μάρτης θεία είν' ευλογία!
    Σα χελιδόνι ή ευτυχία
    Στα σπίτια μπαίνει.
    Και η υγεία σα μαϊστράλι
    Στο γαλανόλευκο περιγιάλι
    Μας ανασταίνει.

    Αυτός, μ' αγγέλου φτερά κινάει
    Και το Χριστό της πρωτομηνάει
    Στην Παναγία.
    Και στην πατρίδα επαναστάτης,
    Ο Μάρτης έφερε τη γλυκιά της
    Ελευθερία.

    "Να του σπιτιού μας το χελιδόνι
    Εις την παλιά του φωλιά σιμώνει,
    Και σε ζητάει.
    Πρόβαλε, δέξου το... Στο λαιμό σου
    Πώς μοιάζει ο Μάρτης! σαν άγγελος
    Θα σε φυλάει".

    ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ

    ΥΓ. Στις 21 Μαρτίου 1882, στο φιλολογικό περιοδικό ΕΣΤΙΑ δημοσιεύτηκε ένα ποίημα του Κωστή Παλαμά για το μήνα Μάρτιο. Ο ποιητής δεν είχε εκδώσει ακόμη τις μεγάλες του ποιητικές συλλογές, ενώ και το συγκεκριμένο ποίημα δεν μπορεί να θεωρηθεί σπουδαίο. Κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για ποίημα που έγραψε κατά την παιδική ή την πρώιμη εφηβική του ηλικία, καθώς στο τέλος αναφέρει ότι αυτό γράφτηκε "Εν Μεσολογγίω" - ο Παλαμάς έζησε στο Μεσολόγγι μεταξύ 1867 και 1875, δηλαδή μεταξύ 8 και 16 ετών.

    Το ποίημα είναι ο μονόλογος μιας μητέρας προς το παιδί της για τα καλά του μήνα: από το Μάρτη που ετοίμασε για το παιδί της, ώστε να το φορέσει στο λαιμό για να μην το κάψει ο ήλιος, μέχρι τα λουλούδια που ανθίζουν, τον Ευαγγελισμό και την εθνική γιορτή.

    http://ola-ta-kala.blogspot.gr/2013/03/blog-post_1.html



    Καλό μήνα, αγαπημένη των Λέξεων και των Χρωμάτων!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τι συγκινητικό ποίημα! και τι μου θύμισε!
      Όταν ήμουν μικρή, αλλά και μεγαλύτερη, ακόμα και φοιτήτρια, ο πατέρας μου ερχόταν το πρωί της πρώτης Μαρτίου στο δωμάτιό μου και μου έδενε στο χέρι την παραδοσιακή "ασπροκόκκινη" κλωστή-βραχιόλι, τον "Μάρτη".
      Αργότερα, όταν υπηρετούσα ως φιλόλογος στο Πειραματικό του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, μία αγαπημένη συνάδελφος, γυμνάστρια στην ειδικότητα, που καταγόταν από τη Βουλγαρία, αλλά είχε εγκατασταθεί μόνιμα στην Ελλάδα, γιατί είχε παντρευτεί Έλληνα, μας έφερνε κάθε φορά βραχιολάκια του Μαρτίου, "Μαρτινίτσες", που της τα έστελναν από την πατρίδα της, γιατί το έθιμο αυτό είναι πολύ "ζωντανό" μέχρι σήμερα στη Βουλγαρία.
      Σου γράφω αυτή την απάντηση, φορώντας σήμερα ένα βραχιόλι-Μάρτης, που αγόρασα προχθές από ένα κατάστημα με χάντρες και διάφορα μπιχλιμπίδια εδώ στην πόλη που βρίσκομαι τα τελευταία τρία χρόνια. Αγόρασα και δώρισα "Μάρτη" και σε κάποιες φίλες…
      Σ' ανταπόδοση, λοιπόν, του νεανικού ποιήματος του Παλαμά, δωρίζω νοερά και σε σένα μία "Μαρτινίτσα" ή ένα "Μάρτη".
      Καλό Μάρτη και καλή Άνοιξη!

      Διαγραφή
  2. Μετά χαράς δέχομαι το "Μάρτη" που "μελετήσατε" ειδικά για μένα -είναι σα να τον φορώ ήδη- καθώς συνοδεύεται από συγκινησιακή φόρτιση, εκτός από παιδικές αναμνήσεις.
    Ίσως είναι το μοναδικό βραχιόλι που είχα στα παιδικά μου χρόνια, εκτός από τα ψεύτικα επίχρυσα μιας χρήσης, που παίρναμε στο πανηγύρι του χωριού.

    Ευχαριστώ από καρδιάς!

    «Να κριθεί κάθε Άνοιξη από τη χαρά της
    από το χρώμα του το κάθε λουλούδι
    από το χάδι του το κάθε χέρι
    απ’ τ’ ανατρίχιασμά του το κάθε φιλί»

    Μίλτος Σαχτούρης,«Αστεροσκοπείο»

    ΑπάντησηΔιαγραφή