Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Παρασκευή 22 Απριλίου 2016

Παπαρούνες. Ένα ποίημα της Μαρίας Πολυδούρη και ένας πίνακας του Edvard Munch

Παπαρούνες

Oι παπαρούνες άνθισαν ξανά... άνθισαν και πάλι, όπως κάθε Άνοιξη. To παρατήρησα αυτές τις ημέρες που είχα ταξιδέψει στην εξοχή. Οι αγροί έχουν γεμίσει παπαρούνες...κόκκινες πινελιές διάσπαρτες παντού. Στον παρακάτω πίνακα του Edward Munch βλέπουμε μία κομψή γυναίκα να κοιτάζει τις παπαρούνες και πιθανόν ετοιμάζεται να τις κόψει. Σε πρώτο πλάνο βλέπουμε τις παπαρούνες να ορθώνονται σχεδόν ανατριαχιστικές...Στο βάθος  διακρίνονται δένδρα του δάσους.

Edward Munch, Γυναίκα με παπαρούνες. 1919. Μουσείο Munch.

...και φυσικά θυμήθηκα το παρακάτω απόσπασμα της Μαρίας Πολυδούρη...Ένα δείγμα γνήσιου λυρισμού, βαθύτατο ερωτικό και τρυφερό...

Μαρία Πολυδούρη, [ΟΙ ΠΑΠΑΡΟΥΝΕΣ ΑΝΘΙΣΑΝ ΞΑΝΑ...]

από το ποιητικό έργο "Ξεφάντωμα"

Οἱ παπαροῦνες ἄνθισαν ξανά. Στὰ ἴδια μέρη
τὶς ἔκοψα γεμίζοντας, ὡς τότε, τὴν ἀγκάλη.
Μονάχα τώρα θλιβερὸ κι᾿ ἂν ἔστηνα καρτέρι
δὲ σ᾿ εἶδα ξάφνου πλάι μου νὰ προσπερνᾶς καὶ πάλι.

Τὸ Δάσος σιγαλότατο στὸ λαῦρο μεσημέρι,
τὶς λεῦκες τὶς γλυκόλογες μὲ τὰ γιγάντια κάλλη,
μ᾿ ἀπ᾿ ὅλα τὸ σπιτάκι σου - καημὸ ποὺ μοὔχει φέρει,
τὰ βρῆκα δίχως σένανε καὶ δίχως ἐλπίδα ἄλλη

Νὰ σὲ ξαναβρῶ - θἄσωνα νὰ καρτεράω χρόνια.
Κ᾿ ἔκλαψα. Μὰ θυμήθηκα στερνὰ ποὺ ξεκινοῦσες
μὲ συνοδεία μουσικὴ τὰ δέντρα καὶ τ᾿ ἀηδόνια

Μὲ τὴ ματιὰ νοσταλγικιὰ στὰ γύρω ποὺ σκορποῦσες
καὶ στὴν καρδιά μου σ᾿ ἔκλεισα, μὲ σὲ νὰ χαιρετήσω
ὅλα ποὺ μ᾿ ἔκανες ἐσὺ νὰ ἰδῶ καὶ ν᾿ ἀγαπήσω.

http://www.the-athenaeum.org/art/detail.php?ID=91110
http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/maria_polydoyrh/jefantwma.htm

2 σχόλια:

  1. Eκπληκτικός ο πίνακας του Edward Munch, του οποίου το όνομα και μόνο μου φέρνει στο νου την "Κραυγή". Όσο για τις ταπεινές παπαρούνες, παραθέτω μια μικρή ποιητική ανθολόγηση:


    10
    Οι παπαρούνες —
    τι άκουσαν άραγε
    και κοκκίνισαν.

    ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΟΥΜΑΝΙΔΗΣ, 12 χάικου

    ***

    Παπαρούνα

    Πες μου, παπαρούνα μου, αγαπάς τον ήλιο;
    – Αγαπάω τον ήλιο που φωτάει και λάμπω.

    Πες μου, παπαρούνα μου, αγαπάς τον άνεμο;
    – Αγαπάω τον άνεμο που φυσάει και παίζω.

    Πες μου, παπαρούνα μου, αγαπάς το χώμα;
    – Αγαπάω το χώμα που με γλυκοτρέφει.

    Βασίλης Ρώτας

    ***

    Οι παπαρούνες

    Ένα μπουκέτο παπαρούνες, φτιαγμένες από σύρματα και φλος,
    αναστατώσαν την ψυχή μου.
    Ο λογισμός ξαστέρωσε ο θολός κι έπεσε φως μεσ' στο κελί μου.

    Ένα μπουκέτο πυρκαγιές, ένα μπουκέτο χείλη,
    ένα μπουκέτο ροδαμνιές, σε τροπικό ένα δείλι.

    Μα πούναι η αγάπη; Πνίγηκε στο μίσος και στο ψέμα
    και στο κελί μου φτάνουνε σπαρακτικές κραυγές.
    Κι οι παπαρούνες έγιναν ένα μπουκέτο από πληγές
    και στάζουν αίμα.

    Φώτης Αγγουλές

    ***

    Σαν παπαρούνες του κάμπου

    Σαν παπαρούνες του κάμπου
    Όλη τη μέρα παρθένες κλαίγανε

    Τρέχαν νερά στη χαράδρα
    Που σκεπάζονταν με σύννεφα

    Εκεί ο ουρανός γινόταν μουσική
    Και παρηγορούσε τις παρθένες

    Οι άντρες απ' το βουνό έβλεπαν λουλούδια
    Νόμιζαν παράδεισο τη χαράδρα

    Το γέλιο τους έσχιζε τον αγέρα
    Έφτανε στ' αυτιά των γυναικών

    Που εδώ μουσική εκεί χαρά
    Εθαύμαζαν την περιπέτεια

    Η καρδιά τους πήγαινε στους άντρες
    Ο νους τους στα σύννεφα.

    ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΡΑΝΤΑΡΗΣ





    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Υπέροχη η ανθολόγηση! Ευχαριστώ πολύ για τη συμβολή σου...
      Καλή Μεγάλη Εβδομάδα!

      Διαγραφή