Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου 2016

H αγάπη και ο έρωτας στην ποίηση και τη ζωγραφική. Γιώργος Σαραντάρης και William Powell Frith

Kείμενα του ποιητή Γιώργου Σαραντάρη (1908-1941) και πίνακες του William Powell Frith


Ο αγαπημένος μου ποιητής Γιώργος Σαραντάρης (1908-1941) αποτελεί μία ιδιαίτερη περίπτωση του νεοελληνικού μοντερνισμού. Τον κατατάσσουν στη γενιά του 30.

Γιώργος Σαραντάρης, H ερωταγάπη είναι πάθος σπάνιο

Η ερωταγάπη είναι πάθος σπάνιο
για την άγονη ζωή μου∙
δεν θυμάμαι να αφέθηκα ποτέ
το ευτυχές παραλήρημα της μέθης δεν μ’ άγγιξε∙
αχνοθυμάμαι μόνο, στην εφηβική μου ηλικία
την αναμονή, την ένταση σαν καρτερούσα,
και κατόπιν, σε λησμονημένα χείλια τα φιλιά…

24-07-1932

William Powell Frith, Οι ερωτευμένοι. 1855. Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο.


Γιώργος Σαραντάρης, Όταν για πρώτη φορά αγαπάμε…

  Όταν για πρώτη φορά αγαπάμε, δεν ξέρουμε τη σημασία της αγάπης∙ κανένας δεν ξέρει τότε, πως η αγάπη είναι η πρώτη, η πιο άμεση έξοδος από τη θνητή μας υπόσταση∙ τότε ο καθένας μας νομίζει την αγάπη όνειρο, που μπορεί να διαρκέσει μια στιγμή ή μια ολάκερη ζωή, αλλά πάντοτε όνειρο, όχι στοιχείο που οικοδομεί την πραγματικότητα. Χρειάζεται να αφήσουμε την αγάπη πίσω μας, να έχουμε νιώσει την ηδονή του έρωτα στην πρωταρχική της και ουσιαστική της μορφή, να δυσκολευόμαστε ν’ αγαπήσουμε ξανά, για να μαντέψουμε και να προαισθανθούμε πως η αγάπη είναι η πιο άμεση, η πιο φυσιολογική και ήσυχη έξοδος από τη θνητή μας υπόσταση, και να κατανοήσουμε και να εκτιμήσουμε το αναφαίρετο βάρος τέτοιας εξόδου.
21-06-1938

William Powell Frith (1819-1909), Οι ερωτευμένοι. Ιδιωτική Συλλογή.

O William Powell Frith (1819-1909) ήταν διάσημος Βρετανός ζωγράφος της Βικτωριανής εποχής για τα έργα του που απεικόνιζαν σκηνές της καθημερινότητας με ρομαντικό τόνο.

William Powell Frith (1809-1919), Το παγκάκι της αγάπης…, 1875. Ιδιωτική Συλλογή.


2 σχόλια:

  1. Τι όμορφα τα ποιήματα του Σαραντάρη... Δεν τα ήξερα.
    Διαλέγω ένα πολύ γλυκό ποίημα του άλλου (κοινού μας) αγαπημένου.


    Αυτός ο έρωτας

    Αυτός ο έρωτας
    Τόσο ορμητικός
    Τόσο εύθραυστος
    Τόσο απαλός
    Τόσο απεγνωσμένος

    Αυτός ο έρωτας
    Όμορφος σαν τη μέρα
    Κι άθλιος σαν τον καιρό
    Όταν ο καιρός είναι κακός

    Αυτός ο έρωτας τόσο αληθινός
    Αυτός ο έρωτας τόσο ωραίος
    Τόσο ευτυχισμένος
    Τόσο εύθυμος
    Και τόσο γελοίος
    Tρέμοντας από φόβο όπως ένα παιδί μέσα στο σκοτάδι
    Και τόσο σίγουρος για τον εαυτό του
    Όπως ένας άντρας ήσυχος στη μέση της νύχτας

    Αυτός ο έρωτας που τρόμαζε τους άλλους
    Που τους έκανε να μιλούν
    Που τους έκανε να χλωμιάζουν
    Αυτός ο έρωτας που τον παραμονεύουν
    Γιατί κι εμείς τον έχουμε παραμονεύσει
    Περικυκλωμένος ,τραυματισμένος ,ποδοπατημένος
    σκοτωμένος , απαρνημένος , ξεχασμένος
    Γιατί εμείς τον έχουμε καταδιώξει τραυματίσει ποδοπατήσει
    σκοτώσει απαρνηθεί ξεχάσει

    Αυτός ο έρωτας ολόκληρος
    Ακόμα τόσο ζωντανός
    Και τόσο ηλιόλουστος
    Είναι ο δικός σου
    Είναι ο δικός μου
    Αυτός που ήταν
    Εκείνο το πράγμα το πάντα νέο
    Και που δεν έχει αλλάξει
    Το ίδιο αληθινός όσο κι ένα φυτό
    Το ίδιο να τρέμει όσο και ένα πουλί
    Το ίδιο ζεστός το ίδιο ζωντανός όσο και το καλοκαίρι

    Μπορούμε εμείς οι δυο
    Να φεύγουμε και να ξαναγυρίζουμε
    Μπορούμε να ξεχάσουμε
    Και μετά να κοιμηθούμε πάλι
    Να ξυπνήσουμε να υποφέρουμε να γεράσουμε
    Κι άλλο να κοιμηθούμε
    Το θάνατο να ονειρευτούμε
    Να ξυπνήσουμε να χαμογελάσουμε και να γελάσουμε
    Και να ξανανιώσουμε

    Ο έρωτας μας εκεί στέκεται
    Σα μια γαϊδούρα πεισματάρης
    Ζωντανός όπως ο πόθος
    Άσπλαχνος όπως η μνήμη
    Βλάκας όπως η κλάψα
    Τρυφερός σαν την ανάμνηση
    Κρύος σαν το μάρμαρο
    Όμορφος σαν τη μέρα
    Εύθραυστος σαν το παιδί

    Μας κοιτά χαμογελώντας
    Και μας μιλά χωρίς να λέει τίποτα
    Κι εγώ τρέμοντας τον ακούω
    Και φωνάζω
    Φωνάζω για σένα
    Φωνάζω για μένα
    Σε ικετεύω
    Για σένα για μένα και για όλους αυτούς που αγαπιούνται
    Και που έχουν αγαπηθεί
    Ναι του φωνάζω
    Για σένα για μένα και για όλους τους άλλους
    Που δεν τους γνωρίζω

    Μείνε εκεί
    Εκεί που είσαι
    Εκεί που ήσουν παλιά
    Μείνε εκεί
    Μην κουνιέσαι
    Να μη φύγεις
    Εμείς που έχουμε αγαπηθεί
    Σε έχουμε ξεχάσει
    Εσύ μη μας ξεχνάς
    Δεν έχουμε παρά μόνο εσένα πάνω στη γη
    Μη μας αφήσεις να γίνουμε ψυχροί
    Πολύ πιο μακριά πάντα
    Και δεν έχει σημασία σε ποιο μέρος
    Δώσε μας ένα σημάδι ζωής
    Πολύ πιο αργά στη γωνιά κάποιας συστάδας
    Μέσα στο δάσος της μνήμης
    Ξεπρόβαλλε απότομα
    Τέντωσέ μας το χέρι
    Και να μας σώσεις

    Ζακ Πρεβέρ, μτφρ. Κώστας Ριτσώνης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Εξαιρετική, όπως πάντα και κάθε φορά, η επιλογή σου. Καλή εβδομάδα με ή χωρίς έρωτα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή