Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2012

Το πιάνο στη ζωγραφική : γυναίκα που παίζει πιάνο

H μουσική στη ζωγραφική: Fritz von Uhde, Νυχτερινή μουσική


   Αγαπώ αρκετά τους πίνακες του Γερμανού ιμπρεσιονιστή ζωγράφου-ας τον κατατάξω στον ιμπρεσιονισμό, αν και μάλλον κινείται πιο πολύ προς το ρεαλισμό-Friedrich Herman Carl Uhde (1848-1911). Βέβαια, δεν είναι ιδιαίτερα γνωστός, είναι μάλλον άγνωστος στο ευρύ κοινό...Ωστόσο, πιστεύω ότι τα έργα του αξίζουν να συναντήσουν το βλέμμα μας. 
   Σας παρουσιάζω, λοιπόν, τον πίνακα του Fritz von Uhde (έτσι τον αποκαλούν) με τον τίτλο Νυχτερινή ή μάλλον εσπερινή μουσική. Σ' ένα αστικό δωμάτιο μία κομψή γυναίκα κάθεται στο πιάνο και παίζει μουσική. Διακρίνονται στα αριστερά καθισμένες δύο γυναικείες μορφές να ακούν τη σόλο μουσική της. Η γυναίκα στο πιάνο έχει στραμμένη την πλάτη της στο θεατή...η φιγούρα της, όμως, είναι πανέμορφη. Ο Fritz von Uhde προσέχει να απεικονίσει με λεπτομέρειες το ντύσιμο και την κόμμωση των γυναικών...απέναντι στο τοίχο διαγράφονται οι σκιες των γυναικείων μορφών...και φυσικά αναρωτιόμαστε πώς είναι το πρόσωπο της γυναίκας στο πιάνο και ποια η μελωδία που παίζει. Στις αρχές του 20ού αιώνα, κάπου σε μία γερμανική πόλη, μία μουσική βραδιά! Όταν ακόμα ο πρώτος και δεύτερο μεγάλος πόλεμος ήταν μακριά...
Fritz von Uhde, Εσπερινή μουσική. 1907. Σε ιδιωτική συλλογή.

...Και σας παρουσιάζω ακόμα έναν πίνακα με διάχυτη τη μελαγχολία της σκοτεινής γερμανικής υπαίθρου. Ένα ζευγάρι, έχοντας στραμμένη την πλάτη τους στους θεατές περπατούν σ' ένα μάλλον λασπωμένο δρόμο στην ύπαιθρο. Στο βάθος διακρίνονται αγροτικά σπίτια. Είναι μάλλον σούρουπο, ο φωτισμός σκοτεινός, σχεδόν θολός. Ο άντρας στηρίζει τη γυναίκα που φαίνεται να δυσκολεύεται να περπατήσει...Και πάλι ο ζωγράφος προσέχει τις λεπτομέρειες των ενδυμάτων που αυτή τη φορά είναι ρούχα των Γερμανών χωρικών, ίσως της Βαυαρίας. " Η δύσκολη διαδρομή" ονομάζεται ο πίνακας.
Fritz von Uhde, Η δύσκολη διαδρομή. 1890. Στη Νέα Πινακοθήκη (Neue Pinakothek) του Μονάχου

   O Fritz von Uhde γεννήθηκε στο Woklenburg της Σαξονίας το 1848 και πέθανε στο Μόναχο το 1911. Σπούδασε, μάλλον χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, στην Ακαδημία της Δρέσδης και αρχικά εγκατέλειψε τις σπουδές του για να καταταχθεί στο σαξoνικό στρατό, λαμβάνοντας ως αξιωματικός του ιππικού σε διάφορες μάχες...
   Το 1878 εγκατέλειψε τη στρατιωτική υπηρεσία και βρέθηκε να παρακολουθεί μαθήματα στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Μόναχο όπου μελέτησε κυρίως τους παλιούς μεγάλους Φλαμανδούς ζωγράφους.  Στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στο Παρίσι και γνώρισε από κοντά τον ιμπρεσιονισμό. Το 1880 επέστρεψε στο Μόναχο όπου βρέθηκε υπό την επιρροή του Γερμανού ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Max Liebermann. 
  Ο Fritz von Uhde ανήκει στα ιδρυτικά μέλη της ομάδας των Γερμανών ζωγράφων που το 1892 ηγήθηκαν στο Μόναχο της καλλιτεχνικής κίνησης γνωστής με το όνομα ¨Απόσχιση του Μονάχου". Συμπεριλαμβάνεται, μαζί με τους Liebermann, Max Slevogt και Lovis Corinth,  στους σημαντικότερους Γερμανούς ιμπρεσιονιστές. Πρέπει να σημειώσουμε ότι ο Fritz von Uhde, εκτός από αστικά θέματα με κομψές γυναίκες που διαβάζουν ή παίζουν μουσική, όμορφα και χαριτωμένα παιδιά, ζωγράφισε και αρκετούς πίνακες με σκηνές από τη γερμανική ύπαιθρο, αλλά και με θρησκευτικά θέματα τα οποία προσέγγιζε με μοντέρνα για την εποχή του ματιά.. Η επιλογή των θρησκευτικών θεμάτων είναι μάλλον μία περίεργη επιλογή για ιμπρεσιονιστή ζωγράφο

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου