Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου 2012

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Οι έμποροι των εθνών: μία παράσταση από την Ομάδα Θεάτρου ΟΠΕRΑ


Ομάδα θεάτρου ΟΠΕRA: Οι έμποροι των εθνών του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη ως ένα θεατρικό ορατόριο

    Μία πραγματικά συναρπαστική αναπαράσταση του ιστορικού μυθιστορήματος Οι έμποροι των εθνών του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη έχει δημιουργήσει-γιατί περί αληθινής δημιουργίας πρόκειται- η Ομάδα θεάτρου ΟΠΕRA σε σκηνοθεσία και μουσική σύνθεση του Θοδωρή Αμπαζή.
       Η ομάδα δραματοποιεί το κείμενο του Παπαδιαμάντη, αξιοποιώντας ισότιμα τις δυνατότητες που δίνουν διαφορετικές τέχνες, όπως η μουσική, ο λόγος, η κίνηση, η εικόνα και το φως. Βλέπουμε, δηλαδή, το κείμενο  να μεταφέρεται στη σκηνή ως έργο μουσικού θεάτρου και ο λόγος να αντιμετωπίζεται ως στοιχείο μίας παρτιτούρας. Η παράσταση θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως θεατρικό ορατόριο σε τέσσερα μέρη. Το κάθε μέρος αντιστοιχεί σε μία πράξη του έργου, τα συμβάντα της οποίας διαδραματίζονται σ' έναν τόπο, και έχει ανάλογα μουσικά χαρακτηριστικά: Το πρώτο μέρος-πρώτη πράξη διαδραματίζεται στη Νάξο και φέρει τον τίτλο  Η αρπαγή-adagio. Tο δεύτερο μέρος-δεύτερη πράξη διαδραματίζεται στη Βενετία και φέρει τον τίτλο η εκδίκηση-animato. Το τρίτο μέρος-τρίτη πράξη διαδραματίζεται στην Πάτμο και φέρει τον τίτλο η εξομολόγηση-grave. Το πέμπτο μέρος διαδραματίζεται στη Νάξο και φέρει τον τίτλο η επιστροφή-presto adagio. 
    H σύλληψη της δραματοποιημένης απόδοσης του κειμένου του Παπαδιαμάντη ως ένα ορατόριο και η μεταφορά του σε μουσικό θεατρικό έργο οφείλεται ασφαλώς στο ότι ο σκηνοθέτης Θοδωρής Αμπαζής, ο οποίος καθοδηγεί σκηνοθετικά την ομάδα ΟΠΕRΑ από το έτος σύστασής της το 2000, είναι μουσικός συνθέτης. Άλλωστε, τα μέλη της καλλιτεχνικής ομάδας αναζητούν συνεχώς τις δυνατότητες έκφρασης στο πεδίο του μουσικού θεάτρου, συνθέτοντας δημιουργικά το λόγο, την κίνηση, τη μουσική και την εικόνα σε ενιαίο σύνολο με υψηλό αισθητικό αποτέλεσμα...Και φυσικά η μουσική θεατρική παράσταση οι έμποροι των εθνών, έτσι όπως τη συνέθεσε η ομάδα ΟΠΕRA, αισθητικοποιεί άψογα την ποιητική μουσικότητα του ομώνυμου κειμένου του Παπαδιαμάντη....

Το εξώφυλλο του εξαιρετικά καλαίσθητου και περιεκτικού προγράμματος της παράστασης

"...Το ανωφερές έχει κατάβασιν, και η πτήσις έχει πτώσιν.": είναι η φράση από το ιστορικό μυθιστόρημα οι έμποροι των εθνών του Παπαδιαμάντη, που οι συντελεστές του θεατρικού έργου, έχουν επιλέξει να προτάξουν στο πρόγραμμα της παράστασης. 
Οι έμποροι των εθνών (1882) είναι το δεύτερο από τα τέσσερα ιστορικά μυθιστορήματα του Αλ. Παπαδιαμάντη, που όλα δημοσιεύτηκαν σε εφημερίδες και περιοδικά της εποχής. Η Μετανάστις (1879-1880) στο "Νεολόγο", Οι έμποροι των εθνών (1882) στη σατιρική εφημερίδα "Μη χάνεσαι", Η γυφτοπούλα (1884) στην "Ακροπόλι"  και ο Χρήστος Μηλιώνης (1885) στην "Εστία". 
   Η δράση της ιστορίας του μυθιστορήματος Οι έμποροι των εθνών  αναπτύσσεται στα νησιά του Αιγαίου (Νάξος, Πάτμος) και στη Βενετία. Χρονολογικά τοποθετείται μεταξύ 1199 και 1207, δηλαδή λίγο πριν και λίγο μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους της τέταρτης Σταυροφορίας. Πρόκειται δηλαδή για ιστορικό μυθιστόρημα, με ιστορικό πλαίσιο τη σύγκρουση Βενετών και Ελλήνων στο Αιγαίο. Στην πραγματικότητα, όμως, στο κείμενο αποτυπώνεται η διεισδυτική ματιά του συγγραφέα στον έρωτα, στον πόθο δύο αταίριαστων ανθρώπων, ενός τυχοδιώκτη Βενετού ευγενή και μίας νεαρής όμορφης Ελληνίδας παντρεμένης αρχόντισσας από τη Νάξο, που, εάν δε γνώριζε τυχαία το γοητευτικό Βενετό, θα παρέμενε μέχρι τέλους της ζωής της πιστή και αφοσιωμένη στο σοβαρό και αυστηρό σύζυγό της. 
    Η Αυγούστα θα ακολουθήσει το Βενετό Μάρκο Σανούτο, όχι επειδή δυστυχεί με τον άνδρα της και θέλει να ευτυχήσει μ' έναν ξένο, αλλά γιατί είναι αιχμάλωτη μιας ακατανίκητης ερωτικής επιθυμίας που θα αποδειχθεί και θανάσιμη. Σε πλήρη ψυχική αδυναμία να κάνει οτιδήποτε άλλο, η Αυγούστα θα τραβήξει το δρόμο του πάθους της μέχρι τέλους, μέχρι του θανάτου της: καίγεται ζωντανή, μόνη, πάνω στη ναυαρχίδα του εραστή της, ενώ πρώτα ζητά και λαμβάνει συγχώρεση από τον πρώην σύζυγό της που δεν είχε ποτέ παύσει να την αγαπά...
   Περιπέτειες και ηρωισμοί, υπερβολές και ακρότητες, αχαλίνωτη φαντασία και συναισθηματισμός χαρακτηρίζουν το κείμενο που ασφαλώς έχει γνωρίσματα του ρομαντισμού...Όμως, η γλώσσα είναι ποιητική, οι περιγραφές ονειρεμένες, οι διάλογοι σε μερικά σημεία αριστοτεχνικοί, η ατμόσφαιρα και το σκηνικό συναρπάζουν, οι λέξεις ηχούν ως νότες μουσικής, κάποιοι στοχασμοί είναι έξυπνοι και διαχρονικοί, τα συναισθήματα συγκινούν...Και φυσικά ο "απαγορευμένος" και "ένοχος" έρωτας γοητεύει, γιατί το "κακό" είναι πιο ελκυστικό από την αρετή, όπως σημειώνει ο ίδιος ο αφηγητής... 

Φωτογραφία της ομάδας μουσικού θεάτρου ΟΠΕRΑ  για την προβολή της παράστασης.


Φωτογραφία από τη θεατρική παράσταση Οι έμποροι των εθνών

Δείτε τους συντελεστές της παράστασης και ακούστε τη μουσική σύνθεση του Θοδωρή Αμπαζή.


http://www.culturenow.gr/Theatre/Οι_έμποροι_των_εθνών_του_Αλέξανδρου_Παπαδιαμάντη_στο_θέατρο_Αυλαία_στη_Θεσσαλονίκη_.html
http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=74&artid=126561
http://www.sgt.gr/gr/programme/event/394
http://www.retrodb.gr/wiki/index.php/Οι_έμποροι_των_εθνών

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου